وبلاگ تخصصی اتاق عمل

تغییرات اساسی در ترتیب مراحل احیا قلبی ریوی بر اساس دستورالعمل جدید (CPR 2010) :

بر طبق آخرین تجدید نظر به عمل آمده در دستورالعمل CPR که هر ۵ سال یکبار توسط انجمن قلب امریکا انجام می گیرد در اواخر سال ۲۰۱۰ پیشنهاد جدیدی را برای احیا قلبی ریوی پایه اعلام نموده است .

نزدیک به ۵۰ سال بود که از دستوالعمل ساده ABC استفاده می شد . در روش ABC برگرداندن سر به عقب و باز کردن راه هوایی سپس دادن تنفس از راه دهان و در نهایت فشردن قفسه سینه (ماساژ قلبی) انجام می شد.

اما امروزه انجمن قلب امریکا می گوید که کار را با حرف C یعنی شروع با فشردن قفسه سینه آغاز کنید تا خون غنی از اکسیژنی را که فرد به آن نیاز دارد هر چه سریعتر به سراسر بدن رسانده شود .

بنابراین با این تغییر باید از فرایند CAB یعنی شروع با فشردن قفسه سینه و سپس باز کردن راه هوایی و در نهایت دادن تنفس پیروی کرد . این تغییر برای بالغین و کودکان و شیرخواران به کار برده می شود .

همه کسانی که دچار ایست قلبی شده اند در درجه اول نیاز به ماساژ قلبی دارند . انجمن قلب امریکا می گوید افرادی که دچار حمله قلبی شده اند هنوز اکسیژن کافی در ریه ها و گردش خون آنها در دقایق اولیه بعد از ایست قلبی وجود دارد و خون شریانی به اندازه کافی از اکسیژن اشباع می باشد .

فشردن قفسه سینه اولین کاری که می کند فرستادن خون و اکسیژن به قلب و مغز فرد می باشد .

این روش جدید (شروع احیا با ماساژ قلبی ) موجب می شود تا از مدت زمان حدود ۳۰ ثانیه ای را که بر اساس روش قدیمی احیاگر CPR را انجام می داد تا راه هوایی را باز نماید و تنفس را آغاز کند صرفه جویی شود و خون سریع تر به قلب و مغز برسد .

بنابراین در پروتکلهای جدید بر انجام ماساژ قلبی با کیفیت بالا در تمام مددجویان و در تمامی سنین به شدت تاکید می شود .

در واقع اهمیت ماساژ قلبی و برقراری سریع جریان خون در احیا قلبی ریوی پایه به اندازه ای است که تاکید دارد که اگر فرد احیاگر نتوانست به دلایلی (مثلا ترس از انتقال عفونت) تنفس مصنوعی دهد فقط با انجام ماساژ قلبی می تواند به CPR مصدوم بپردازد .

ماساژ قلبی صحیح و موثر :

با قرار گرفتن دستهای احیاگر بر روی جناغ و فشردن منظم قلب بین این استخوان و ستون مهره ها انجام می شود به طوریکه در اثر این فشار عمل تلنبه ای قلب انجام می گیرد .

در صورت انجام صحیح ماساژ قلبی در بهترین شرایط تا ۲۵٪ برون ده قلب به جریان می افتد . برای انجام ماساژ قلبی صحیح نکات زیر باد مورد توجه قرار گیرد :

۱) برای انجام ماساژ قلبی ابتدا باید اطمینان حاصل کرد که مددجو روی سطح سفت و محکمی قرار گرفته است . انجام ماساژ قلبی بر روی سطح تختهای فنری بیمارستان کاملا بی فایده است .

استفاده از تخته احیا در ابعاد ۱ متر مربع در این موارد مفید است . اگر بیمار روی تشکهای مواج قرار دارد باید سریعا آن را خالی نمود . در صورت امکان پاها بالاتر از بدن قرار گیرند تا بازگشت خون از اندامهای تحتانی تسهیل یابد . ضمنا لباسهای مددجو در قسمت قفسه سینه آزاد باشد .

۲) در فشار به قفسه سینه توجه به دو نکته مهم شامل یافتن محل مناسب در قفسه سینه جهت وارد کردن فشار و میزان فشار وارده به قفسه سینه اهمیت دارد .

برای انتخاب سریع محل ماساژ قلبی احیاگر می تواند پاشنه یک دست خود را در مرکز قفسه سینه (روی نیمه تحتانی یا قسمت فرو رفته استخوان جناغ ) بیمار قرار داده و دست دیگر را روی آن بگذارد . برای یافتن محل دقیق همچنین احیاگر می تواند طرف راست نزدیک مصدوم قرار گیرد و با انگشت وسطی دستی که به پاهای مصدوم نزدیک است زائده گزیفوئید را مشخص کند . انگشت نشانه همان دست بر روی جناغ در کنار انگشت وسط قرار می گیرد . سپس پاشنه دست دیگر را در نزدیکی انگشت نشانه بر روی جناغ قرار می دهیم . دست اول از وضعیت خود خارج شده و بر روی دست دیگر روی جناغ قرار می گیرد . به صورتی که اشنه هر دو دست موازی هم قرار می گیرند .

انگشتان بر روی دنده ها در یکدیگر قفل می شوند . انگشتان با قفسه سینه تماس نداشته باشند تا از ایجاد فشار بر روی دنده ها و شکستن آنها جلوگیری شود . باید توجه شود که محل ماساژ باید ۲-۵ سانتیمتر از زائده گزیفوئید فاصله داشته باشد زیرا فشار مستقیم به زائده گزیفوئید ممکن است سبب پارگی کبد شود

۳) برای وارد کردن فشار مناسب باید آرنج ها را راست نگاه داریم و فشار به طور عمودی وارد کنیم و از وزن خود استفاده می کنیم تا هم خسته نشویم و هم عوارض کاهش یابد .

۴) میزان فشار وارده در بالغین و کودکان بالای یک سال باید به قدری باشد که قفسه سینه ۵ سانتیمتر به طرف پائین جابه جا شود . در صورت موثر بودن ماساژ قلبی نبض شریان کاروتید و فمورال احساس می شود .

۵) فشار باید ریتمیک و منظم و بدون توقف وارد شود . متعاقب هر ماساژ احیاگر باید فشار را به طور کامل قطع نماید تا قفسه سیتنه به حالت اول برگشته و قلب اجازه پر شدن مجدد را پیرا نماید . دست احیاگر نباید در این حین از روی قفسه سینه جدا شود و یا تغییر موقعیت پیدا کند . زمان وارد کردن فشار و برداشتن آن باید با هم مساوی باشد .

۶) ماساژ قلبی به سرعت ۱۰۰ بار در دقیقه در همه سنین انجام می شود .(هر ۱۸ ثانیه ۳۰ ماساژ)

۷ ) نسبت ماساژ قلبی به تنفی مصنوعی در بالغین ۳۰ به ۲ است . در کودکان کمتر از ۸ سال و اطفال کمتر از ۱ سال اگر احیاگر یک نفر باشد یا دو نفر غیر حرفه ای باشند نسبت ۳۰ به ۲ است اما اگر دو نفر احیاگر حرفه ای باشند ۱۵ به ۲ است .

۸ ) اگر یک نفر CPR را انجام می دهد بهتر است در طرف راست مددجو و در جایی قرار گیرد که بتواند به آسانی تغییر محل داده و زود خسته نشود سپس به ازا هر ۳۰ بار ماساژ قلبی ۲ بار تنفس مصنوعی انجام دهد . بعد از ۵ دوره ماساژ قلبی و تنفس مصنوعی حداکثر ۱۰ ثانیه وقت صرف کنترل نبض کاروتید نماید اگر نبض مددجو بازگشته باشد به کار خاتمه دهد . اما اگر نبض وجود نداشت به CPR ادامه دهد . اگر دو نفر احیاگر باشند ماساژ دهنده در طرف راست و تنفس دهنده در طرف چپ مددجو قرار گیرند و به ازا هر ۳۰ بار ماساژ قلبی ۲ تنفس مصنوعی داده شود و حدودا بعد ۲ دقیقه ( ۵ دوره) حداکثر طی مدت ۱۰ ثانیه نبض را منترل کند .

باید توجه شود که در حین ماساژ قلبی تنفس مصنوعی داده نمی شود . CPR نباید جهت کنترل نبض و تنفس بیش از ۱۰ ثانیه قطع شود . ضمنا به منظور جلوگیری از خستگی فرد ماساژ دهنده و کاهش کیفیت احیا باید جای ماساژ دهنده و تنفس دهنده هر دو دقیقه به طور متناوب عوض شود .

طبق دستورالعمل CPR 2010 در طی احیا دو نفره وقتی لوله تراشه و یا سایر وسایل پیشرفته اداره راه هوایی گذاشته شد دیگر نیازی به انجام سیکل های هماهنگ ۳۰ به ۲ نیست بلکه ماساژ دهنده باید به طور یکنواخت با سرعت ۱۰۰ ماساژ در دقیقه و تنفس دهنده هر ۶-۸ ثانیه یک دم یک ثانیه ای (۸-۱۰ تنفس در دقیقه) بدون قطع ماساژ انجام دهد .

جهت مطالعه بیشتر کتاب پرستاری مراقبتهای ویژه در ccu , icu , دیالیز تالیف دکتر محسن سلیمانی و دکتر محمدرضا عسگری انتشارات بشری چاپ جدید پیشنهاد می شود .